Atık Bertarafı (Tehlikeli, Tehlikesiz)

Atık Bertarafı insan sağlığını tehdit edecek zararlı olan her türlü maddenin etkilerini ortadan kaldırmak amacıyla yapılan işlemdir. Atık maddelerin bertarafı öncesi atılacak olan madde ile ilgili yapılan analizin ve raporların uzman tarafından ele alınması gerekir. İşlem dahilinde yapılması gerekenler hususunda uzman kişi tam yetkiye sahiptir.

Atık madde insan sağlığını tehdit edecek alt maddeler içeriyorsa ve özellikle kanserojen içeren bir özelliğe sahip oluyorsa diğer atık türlerinden ayrı şekilde muhafaza edilip güvenli sızdırmaz poşetlerde tutulması gerekir.

Atıklar nasıl bertaraf edilir sorusuna cevap olarak insan sağlığına tehdit edecek her türlü maddelerin toplanıp uygun koşullarda depolanması gerekir.

Atık maddenin durumuna göre sık tercih edilen bertaraf yöntemleri arasında kompostlaştırma, düzenli depolama adımı, atık maddenin uygun koşullarda yakılması ve yok edilmesi, biyometanizasyon, piroliz ve gazlaştırma gibi uygulamalar ile maddenin insan sağlığını tehdit etmesi hususunun engellenmesi gerekir.

Tehlikeli atık bertarafı işlemlerinde atıkların doğru ve uygun şekilde bertaraf edilmesi oldukça önemlidir. Bu hususta uygulanan pek çok yöntem vardır. Yöntemlerden en çok kullanılanları yakma, kuyuya yada suya boşaltma, arazi bertarafı ve yeraltı bertarafı olarak ifade edilir.

Kilidi denilebilecek atıkların patlayıcı, yanıcı, tahriş edici, kanserojen madde içerici özelliklere sahip olduğu bilinir. Bahsi geçen bu tehlikeli atıkların endüstri alanında çok fazla kullanıldığı görülür. Endüstri alanında kullanılan tehlikeli atık maddeler aşağıda maddeler halinde yer alır.

• Yanlış uygulama ve kullanımdan sonra farklılaşmış çeşitli ürünler
• Bozulmuş ve tarihi geçmiş ürünler
• Ph değeri beklenilenden çok daha fazla düşük yada yüksek olan ürünler
• Kontamine olan maddeler
• Endüstriyel ve kimyasal atıklar
• Standart dışı kalmış olan ürünler

Yukarıda bahsi geçen başlıklar altında geçerli olan pek çok ürün bulunur. Bu ürünlerin insan sağlığını doğrudan etkileyen tehlikeli pek çok unsuru barındırdığı aşikardır. Tehlikeli atıkları Tehlikeli atıkları genel olarak dört sınıfa ayırarak gruplandırmak mümkündür. Bahsi geçen dört sınıf aşağıda maddeler halinde yer alır.

• Yanıcı özelliği bulunan madde
• Aşındırma özelliği olan maddeler
• Toksit ve insan sağlığını tehdit edebilecek özelliğe sahip zehirli maddeler
• Reaktif maddeler

Tıbbi atık bertarafı insan sağlığını tehdit edebilecek olumsuz yönde etkileyebilecek ve doğa üzerinde çok fazla zarar verebilecek atıkların yok edilmesi anlamı taşır. Tehlikeli tıbbi atıkların patlayıcı, yakıcı, tahriş edici ve kanserojen madde içeren özelliklerinin bulunması nedeniyle güvenli ve uygun şekilde yok edilmesi gerekir.

Atık maddenin bertaraf edilmeden önce uygun koşullarda ayrıştırılması ve bertaraf öncesi bütün işlemlerin detaylı şekilde kontrol edilmesi gerekir. Her türlü ihtimalin değerlendirilip uzman kişiler tarafından sağlanan bir işlem olması gerekir. 

Atık maddelerin ayrı ayrı şekilde toplanması ve uygun etiketler ile etiketlenmesi oldukça önemlidir.