Asbest Analizi

Asbest analizi, işyerleri, birçok önemli işyeri ve tesis başta olmak üzere; fabrikalar, gemiler gibi çeşitli ortamlarda yetkili firmalar tarafından yapılan çok önemli bir teknik yöntemdir. Tehlikeli bir madde olan asbestin tanımlanmasını, ayrılmasını, güvenli bir şekilde taşınmasını ve uygun şekilde bertaraf edilmesini içerir. Türkiye'de "Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği", asbest analizinin yapılmasına ilişkin yönergeler ve talimatlar sunmaktadır. Bu yönetmelik kapsamlı içeriği nedeniyle alanında uzman kişiler için değerli bir kaynak niteliğindedir.

Asbest analizinin öncelikli amacı, kanserojen etkileri nedeniyle son yıllarda yasaklanan asbestin varlığının tespit edilmesidir. Bu alanda yapılan analiz, mevcut asbestin spesifik türünü tanımlamayı ve durumu ele almak için gerekli adımları özetlemeyi amaçlar. Analizden asbestin bertarafına kadar tüm sürecin deneyimli firmalar tarafından yürütülmesi profesyonellik ve güvenlik açısından esastır.

Analiz sürecinde uzmanlar, asbeste maruz kalma riskini en aza indirmek için katı numuneler alır. Numune alma ve sonraki aşamalarda bile, çalışanları ve geçici personel dahil dahil olan herkesi korumak için önlemler alınmalıdır. Bu nedenle, uzman yardımı almak ve yetkili firmalara danışmak, olası sorunları önlemek için çok önemlidir.

İlk adım, numune toplayarak elde edilen ortamdaki asbest varlığını tespit etmektir. Bu numuneler daha sonra piyasada ve ilgili endüstrilerde bulunan en yaygın asbest türlerini belirlemek için bir laboratuvarda test edilir. Analiz ve çalışmalar, aktinolit, tremolit, antofilit, amosit, krosidolit ve krizotil gibi asbest türlerine odaklanmaktadır. Asbest türleri belirlendikten sonra söküm işlemi için hazırlıklara başlanabilir.

Asbest analizi, bina yıkımından önce asbest varlığının araştırılması gereken kentsel dönüşüm süreçlerinde özellikle önemlidir. Bu analiz, yıkım aşamasında işçileri asbeste maruz kalmaktan korumayı amaçlamaktadır. Tüm asbest çevreden güvenli bir şekilde uzaklaştırıldıktan sonra, binanın genel yıkımı devam edebilir ve en sağlıklı yaklaşım sağlanır. Bu aşamalarda yetkili şirketlerin, görevlendirilen uzmanların ve ilgili çalışan eğitimlerinin dahil edilmesi çok önemlidir.

Asbest envanter raporu, analiz sürecinde elde edilen ve mevcut asbest tür(ler)ini ortaya koyan önemli bir belgedir. Analizle yakından bağlantılı olan bu rapor, laboratuvar sonuçlarına göre kesinleşir. Analiz prosedürlerini uluslararası standartlar yönetmektedir ve bu standardize edilmiş yöntemler Türkiye'de de uygulanmaktadır. Akredite kuruluşlar bu profesyonel analizleri yapmakta ve gerektiğinde asbest liflerini sayarak onaylı bir formatta teslim etmektedir.

Asbest analizi yapan firmaların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan bu alandaki yetkilerini gösteren ruhsat almaları gerekmektedir. Asbest analiziyle uğraşan profesyoneller arasında asbest giderme uzmanları, iş güvenliği uzmanları ve laboratuvar teknisyenleri bulunur. Laboratuvar sonuçlarına göre ele alınacak asbestin türü belirlenir ve söküm işlemi için hazırlıklara başlanır. Danışmanlık firmaları, analiz talebinde bulunan işveren veya ilgili kurum ve kuruluşlar adına izin almalıdır. İşe başlama izni il müdürlüklerinden izin alınarak alınır. 

Lifli asbestin kullanımı ve üretimi yasaklanmış olsa da, alternatifleri geliştirilmediği için malzeme daha eski yapılarda ve daha önce kullanıldığı alanlarda varlığını sürdürüyor. İnşaat ve yalıtım sektöründeyseniz ve çalışmanız gereken bina veya yapı 2010 yılından önce inşa edilmişse, asbest bulunma olasılığı yüksektir. Asbest envanter raporu ve analizi, varlığının belirlenmesine yardımcı olabilir. Asbest analizi ile bir binada asbestin varlığı ve türü tespit edildikten sonra gerekli yasal süreçler başlatılır ve gerekli izinler alınır. Geçmişte uçak, gemi yapımı, makine ve otomotiv endüstrilerinde kullanıldığı için asbest kullanımı ve üretimi şu anda yasak olsa da dikkatli olunması önemlidir. Yıkılacak veya sökülecek makine veya araçlarda asbest varlığının analiz edilmesi tavsiye edilir.